Buğday fiyatı ne olur, ne olmalı?

Eşref ŞEKERLİ

18 Mayıs 2024, 21:20

Kıymetli dostlar, bugünlerde en merak edilen konuların başında buğday fiyatları geliyor.

Ülkemizde özellikle Güney bölgelerimizde hasat başladı.

Buğday fiyatı ne olur ne olmaz, yaptığım çalışmalar ve araştırmaların sonuçlarını sizlere aktarmaya çalışacağım.

Pandemi ile birlikte dünyada bir gıda krizi yaşandı.

Sonrasında Ukrayna’da çıkan savaş ile birlikte ülkeler gıda stoklama yarışına girdiler.

Bu sebeple standart olan üretime gereğinden fazla bir talep oluştu.

Arz standart ve sabit, talep çok olunca fiyatlar yükseldi

Salgın hastalık Pandemi bitmesiyle birlikte her şey normale dönünce dünyada tahıl fiyatları tekrar geriye geldi.

Geçtiğimiz yıl ile bu yıl arasında yurt dışı piyasalarda dolar bazlı buğday ve mısır fiyatlarında yüzde yirmilik düşüşler var. Şu anda dünya piyasasında 250 TL ortalama fiyattan buğday işlem görüyor

Savaşta olmasına rağmen Ukrayna ve Rusya’da herhangi bir üretim düşüşü olmadı.

Bu yıl Rusya 90 milyon ton üzerinde buğday üretecek, Türkiye ise geçtiğimiz yıl olduğu gibi 19.500.000 ton civarında bir üretim bekleniyor.

Geçtiğimiz yıl toprak mahsulleri ofisi buğday alımı yönünde büyük aktör olarak karşımıza çıktı

Ve alımın büyük çoğunluğunu toprak mahsulleri ofisi yaptı.

Şimdilerde ise gerek lisanslı depolarda gerekse toprak mahsulleri ofisinin kendi depolarında fazlasıyla buğday var elde. Normalde bugüne kadar yeni hasat mevsimine kadar bu stokların erimiş olması gerekiyordu.

Devlet toprak mahsulleri ofisi aracılığıyla piyasaya gereğinden fazla girdiği için tek alıcı pozisyonunda kaldı ve bütün mali toprak mahsulleri ofisi satın almak zorunda kaldı dolayısıyla tüccar geçtiğimiz yıl stok yapmadı.

Stok toprak mahsulleri ofisi ve lisanslı depolarda yoğunlaştı.

Bu yıl ise yine açıklanacak fiyatla birlikte toprak mahsulleri ofisinin en büyük alıcı olarak karşımıza çıkacağını öngörüyoruz.

En büyük alıcı toprak mahsulleri ofisi olacak, peki bu malı nereye koyacak depolar dolu.

Şimdiden buğdayları silo yapacak açık alan alanlar aradıklarını depo aradıklarını duyuyorum.

Evet gelelim sonuca;

Dünyada buğday fiyatları geçtiğimiz yılın %20 altında olduğuna göre, toprak mahsulleri ofisinin ve lisanslı depoların hasat mevsimi yaklaşmış olmasına rağmen dolu olduğuna göre, Ekonomi Bakanlığının enflasyonla mücadele adı altında sıkı para politikası uyguladığı bir dönemde fiyatlar nasıl açıklanır?

Yaptığım araştırmalar neticesinde

Açıklanacak olan ekmeklik buğday fiyatının 9,70 TL civarında olacağını artı 1 TL pirim vereceklerini öngörüyorum

Bu benim tahminim. Ben böyle olsun istemiyorum. Bu benim isteğim, arzum değil, bu benim tespitim.

Değerlendirmeyi buna göre yapalım, benim tahmin etmiş olduğum fiyattan alsa bile hazine aracılığı ile devlet ciddi anlamda zarar edecek.

Şimdi ne yapılmalı?

Ülkemiz dünyada un ihracatı yapan üç ülkeden birisi. Buğday kökenli unlu mamuller ihracatına destek verilmeli.

Dünyaya un ve makarna satan fabrikalara geçen yıl depolara konulan buğdaylar ekonomik seçeneklerle esnek ödeme kolaylıkları ile sanayiciye verilmeli ve depolar hareket ettirilmeli.

Böylelikle depolardaki mal ihracat odaklı satılmış olur cari Açık’ın kapanmasına fayda olur istihdama katkı olur yem Sanayi’nde hammadde fiyatlarında düşüşler olur.

Aksi halde piyasa tıkanır.

Tüccar mal alır mı?

Hiç kimse beni yanlış anlamasın söylediklerimi başka tarafa çekmesin hiç kimseye söylediklerimi bir yönlendirme olarak algılaması ben sadece Türkiye’deki gerçekleri yazıyorum.

Tüccar faizlerin %50 olduğu bir dönemde para vererek mal alıp depoya bir şey koymaz.

Müslümanlık denilince mangalda kül bırakmayan insanımız maalesef yoğun bir şekilde mevduata faize akın etmiş durumda. Helalinden iş yapmak isteyenlerin de para kazanma ihtimali sınırlı.

Şu anda hiçbir tüccar buğday alımı yapmak konusunda iştahlı olmayacaktır.

Selametle kalın!